Dobro došli na stranicu koja sa vernošću čuva uspomenu na naše sugradjane koji su ostavili dubok trag u nauci, kulturi, umetnosti i političkom životu Srbije. Znamenite i istorijske ličnosti Velikog Gradišta bile su inspiracija ne samo svojim sugradjanima u nadolazećim generacijama, već i generacijama širom Srbije.
Naša želja je da vam pružimo uvid u deo života ovih velikana, i da vam kroz njih dočaramo veličinu koja krasi stanovnike našeg malog grada.
Miloje Vasić
Veliko Gradište, 3. septembar 1869 – Beograd, 4. novembar 1956
Miloje M. Vasić smatra se začetnikom arheološke nauke u Srbiji. Osnivanjem svih osnovnih arheoloških institucija od 1881. do 1884. godine od strane Mihaila Valtrovića, Vasić je ove institucije razvio i uzdigao srpsku arheologiju na najviši naučni nivo u prvim godinama 20. veka. Vasić je Valtrovića smatrao svojim prvim učiteljem, a gotovo svi koji su radili, a i oni koji i danas rade u oblasti arheologije u Srbiji, direktni su ili indirektni Vasićevi učenici. Ovaj kontinuitet arheoloških institucija, metodologije i misli daje jedinstven karakter srpskoj arheološkoj nauci i čini je njenom najvećom snagom.
Vlastimir Pavlović Carevac
Carevac, 09. oktobar 1895 – Beograd, 10. januar 1965)
Vlastimir Pavlović Carevac, rođen u selu Carevac 1895. godine, diplomirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu, ali se zbog svoje ljubavi prema muzici bavio advokaturom samo kratko. U martu 1929. godine Carevac je počeo da svira narodnu muziku sa svojim orkestrom na Radio Beogradu. Njegovi nastupi su bili nezaboravni, a birao je najbolje pevače i muzičare da bi se postigao savršen zvuk. Carevac je bio posvećen izučavanju muzičke baštine i insistirao je na pravilnom izvođenju svakog detalja u muzici, naglašavajući melodiju, ritam, tekst, ornamentiku. Osim toga, vodio je pedagoški rad i uvek je bio slobodan u svom izboru oblačenja. Preminuo je od zapaljenja pluća 10. januara 1965. godine, a na večni počinak ispratilo ga je dvadeset hiljada ljudi.
Živana Žanka Stokić
Veliko Gradište, 24. januar 1887 – Beograd, 21. јул 1947
Žanka Stokić je rođena 23. januara 1887. godine u Velikom Gradištu, Srbija. Njen otac je bio lekar koji je iznenada preminuo kada je ona imala pet godina. Njena majka se preudala za sveštenika i Žanka je najveći deo detinjstva provela u selu Rabrov kod Požarevca. Glumom je počela da se bavi još u osnovnoj školi, a kasnije se pridružila putujućoj pozorišnoj grupi. Nakon što je napustila nasilnog muža, pridružila se novoj pozorišnoj grupi i otputovala u Bosnu i Dalmaciju pre nego što se nastanila u Beogradu gde je postala poznata glumica.
Milica Janković
Pozarevac, 1881 – NIška Banja,1939)
Milica Janković je bila srpska književnica koja je pisala o mnogim temama iako nije bila deo glavnih tokova književnosti svog vremena. Njene knjige su često govorile o njenim ličnim emocijama i razmišljanju, a zbirka “Putem” opisuje i njen boravak u Parizu kroz jedan prozor. U knjizi “Ljudi iz skamije” opisuje prijateljstva i odnose među mladima iz vremena odrastanja i sazrevanja, dok se u romanu “Plava gospođa” hrabro suočava sa pitanjem ženske preljube, tretirajući ga na nov i smeo način u patrijarhalnom društvu 1920-ih.
Sava Ž. Obradović
Veliko Gradište, 1838 – ?
Sava Ž. Obradović, rođen 1840. godine, bio je mlad trgovac ograničenih sredstava kada se prvi put pominje u knjizi stanovništva grada Velikog Gradišta 1862. godine. Međutim, neumorno je radio i u narednih 20 godina postao veoma bogat. U glavnoj ulici podigao je luksuznu zgradu sa izuzetno uređenom fasadom u kojoj je do 1986. godine bila apoteka, a danas je gradska biblioteka i zbirka dela vajara Milana Besarabića.
Pavle Beljanski
Veliko Gradište 19 jun 1892 – 14 jul 1965 Beograd
Pavle Beljanski je bio diplomata s prefinjenim ukusom za umetnost. Svoju kolekcionarsku strast i ljubav prema umetnosti pretvorio je u životni stil, putujući svetom u potrazi za umetničkim delima i starinama. Najveću pažnju poklanjao je umetničkim muzejima, galerijama i ateljeima, a stekao je i ugled kolecionara. Blizak je bio sa velikim brojem umetnika, među kojima su bili i njegovi venčani kumovi, Kosta Hakman, Petar Lubarda i Milan Konjović.
Milan Bsarabić
Čačak, 1908 – Beograd, 2011
Milan Besarabić je rođen u Čačku, ali je svoje detinjstvo proveo na porodičnom imanju svog dede u Velikom Gradištu.
U holu Narodne biblioteke „Vuk Karadžić“ u Velikom Gradištu nalazi se galerija vajara Milana Besarabića, koja sadrži 19 skulptura, 15 slika i 9 crteža, a koje je autor lično poklonio ustanovi 1973. godine.
Braća Djordjević
Pavle (Beograd, 4. novembar 1894) i Djordje (Beograd, 23. jul 1897)
Braća Đorđević, Pavle i Djorđe, su živjeli skromno i nisu se isticali, ali su bili aktivni u svom gradu na Dunavu. Potiču iz skromne trgovačke porodice koja je porijeklom iz Struge, a otac im je bio profesor Kragujevačke gimnazije i kasnije okružni načelnik u više gradova. Majka Ružica je rodjena u Velikom Gradištu. Pavle je rođen 1824. godine, bio je dobrovoljac na Solunskom frontu, završio je pravni fakultet i diplomirao političke nauke u Parizu. Radio je kao konzularni predstavnik u više zemalja, a penzionisan je 1946. godine. Borđe je rođen 1897. godine, takođe je bio dobrovoljac u Prvom svjetskom ratu i preživio je prelazak preko Albanije. Diplomirao je pravo i političke nauke u Parizu, a radio je kao sudija i predsjednik trgovčkog suda u Beogradu i Požarevcu.
Filip Cepter - Milan Janković
Veliko Gradište, 23. novembar 1950 –
Milan Janković, poznatiji pod imenom Filip Cepter, ostavio je neizbrisiv trag u svetu biznisa i humanitarnog rada. Diplomirao je ekonomiju u Beogradu, a nakon usavršavanja u Beču, osnovao je svoju kompaniju pod imenom Cepter koja se proširila na preko 40 zemalja. Osim poslovnog uspeha, Filip Cepter se istakao i kao veliki humanitarac i prijatelj sporta, što je potvrđeno i kroz razna priznanja i nagrade koje je dobio. Sa suprugom Madlenom, koja je osnovala prvu privatnu operu u Zemunu, živi u Monaku i Beogradu.